اگر شما در فکر تحصیل در خارج از کشور هستید، لازم است که ابتدا با انواع مدرک کارشناسی آشنا شوید تا بدانید دقیقا چه چیزی در انتظار شماست. هر کشور و دانشگاه ممکن است برنامه‌های متفاوتی ارائه دهد و هر نوع مدرک کارشناسی ویژگی‌ها و الزامات خاص خود را دارد. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری در مسیر تحصیل بین‌المللی خود داشته باشید و برای آینده شغلی خود بهترین تصمیم را بگیرید.
- مدرک کارشناسی (لیسانس) یکی از رایج‌ترین مدارک تحصیلی است که پس از اتمام دوره های آموزش عالی دریافت می‌شود. فرآیند اخذ این مدرک در کشورهای مختلف ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد، اما این مدرک به طور گسترده در سطح جهانی پذیرفته شده است و در بسیاری از کشورهای دنیا معتبر است.
- مدرک کاردانی یک مدرک دو ساله است که به دانشجویان پس از تکمیل دوره‌های فنی یا علمی اعطا می‌شود و برای ورود به بازار کار یا ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی مفید است.
- مدرک دوگانه به مدرکی گفته می‌شود که از دو نهاد آموزشی مختلف (معمولاً دو دانشگاه) صادر می‌شود. در این نوع برنامه‌ها، دانشجویان به طور مشترک در دوره‌های آموزشی و پژوهشی در هر دو نهاد شرکت می‌کنند و در پایان، دو مدرک جداگانه از هر یک از آنها دریافت می‌کنند.
- مدرک افتخارات مشترک به مدرکی گفته می‌شود که توسط دو نهاد آموزشی (معمولاً دانشگاه‌ها) به صورت مشترک صادر می‌شود. این مدرک نشان‌دهنده همکاری بین دو دانشگاه است که در آن برنامه‌های آموزشی مشترک برگزار می‌شود، اما برخلاف مدرک دوگانه، دانشجو معمولاً یک مدرک واحد دریافت می‌کند که اعتبار هر دو نهاد را در بر دارد.
این مقاله قصد دارد شما را با جزئیات مربوط به هر یک از این مدارک و فرصت‌هایی که می‌توانند در اختیار شما قرار دهند، آشنا کند. بیایید نگاهی عمیق به هر کدام از این مدارک بیاندازیم و اینکه چگونه می‌توانند مسیر آینده تحصیلی و حرفه‌ای شما را شکل دهند.
مدرک تحصیلی کارشناسی برای دانشجویان بین المللی
مدرک کارشناسی اولین مدرک تحصیلی است که پس از اتمام دوره‌های آموزش عالی به دانشجویان اعطا می‌شود. این مدرک معمولاً در مدت ۳ تا ۴ سال به دست می‌آید و نشان‌دهنده‌ی توانایی و دانش پایه‌ای فرد در یک رشته خاص است. تحصیل در مقطع کارشناسی، دانشجویان را برای ورود به بازار کار یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر مانند کارشناسی‌ارشد و دکتری آماده می‌کند.
رشته های قابل تحصیل در مقطع کارشناسی
تعداد زیادی از موضوعات به‌عنوان رشته‌های تحصیلی کارشناسی وجود دارد؛ برخی از آنها متمرکز بر یک حرفه‌ی خاص هستند، برخی دیگر بر حوزهای علمی مشخص تأکید دارند. تمامی این رشته‌ها در قالب نوع مدرک کارشناسی طبقه‌بندی می‌شوند که کارشناسی هنر (BA) و کارشناسی علوم (BS/BSc) شایع‌ترین آنها هستند.
دانشجویان باید یک مدرک تحصیلی برای حرفه آینده خود را به‌عنوان تخصص یا گرایش (Major) اصلی انتخاب کنند. این موضوع باید در زمینه‌ای باشد که به آن علاقه‌مندید و می‌تواند بر کار آینده‌تان تأثیرگذار باشد. بعضی دانشگاه‌ها در ابتدای تحصیل از شما نمی‌خواهند که به سرعت گرایش خود را انتخاب کنید؛ درحالی‌که برخی دیگر در زمان پذیرش از شما این انتخاب را می‌خواهند.
مدت زمان لازم برای اخذ مدرک کارشناسی
برای اخذ مدرک کارشناسی، معمولاً بین سه تا چهار سال تحصیلی به صورت تمام وقت نیاز است. با این حال، این زمان می‌تواند بسته به سیستم آموزشی کشور مد نظر، متفاوت باشد. به عنوان مثال، در آمریکا دانشجویان معمولاً چهار سال و در بریتانیا سه سال را صرف اخذ این مدرک می‌کنند.
دانشجویان در طول این دوره بایستی واحدهای درسی مشخصی را با موفقیت پشت سر بگذارند تا بتوانند مدرک خود را دریافت کنند. برخی واحدها توسط دانشگاه تعیین می‌شوند و برخی دیگر را می‌توان طبق علاقه فرد انتخاب کرد.
مدرک تحصیلی فوق دیپلم: مقطع کارشناسی ناپیوسته برای دانشجویان بین المللی
درجه فوق دیپلم یا مدرک تحصیلی کاردانی، به‌منزله‌ی نخستین قدم در دنیای تحصیلات دانشگاهی است و اغلب به‌عنوان پلی به‌سوی مدرک لیسانس شناخته می‌شود. این مدرک که در برخی رشته‌ها، مانند هنر و طراحی در کشورهایی چون بریتانیا، پیش‌نیاز ورود به مقطع لیسانس است، می‌تواند فرصت‌های شغلی سطح اولیه‌ای را برای فارغ‌التحصیلان فراهم آورد.
در ادامه مسیر تحصیلی، دانشگاه‌ها برنامه‌هایی را ارائه می‌دهند که امکان تبدیل مدرک فوق دیپلم را به لیسانس می‌دهد. این مسیر، دانشجویان را به میزان دانش لازم برای پشت‌سرگذاشتن مقطع لیسانس با سطح بالایی از کیفیت مجهز می‌نماید؛ البته زمان اختصاص‌یافته برای تبدیل و ارتقای مدرک تحصیلی به لیسانس، معمولاً یک تا دو سال اضافی را شامل می‌شود.
- مدت زمان اخذ مدرک تحصیلی ناپیوسته: دو سال تمام‌وقت
- مدت زمان لازم برای تبدیل به مدرک لیسانس: یک تا دو سال اضافی
در زمینه‌ی تحصیل در خارج از کشور، مقطع کارشناسی ناپیوسته یا مدرک کاردانی می‌تواند بسیار کلیدی باشد، چراکه بخشی از فرآیند اقتصادی و زمانی را در مقایسه با مسیر معمول لیسانس کاهش می‌دهد و فرصت هماهنگی و آماده‌سازی بهتری برای دوران تحصیل مقطع بالاتر را فراهم می‌آورد.
چگونگی کسب مدرک دوگانه در دانشگاه‌ها
دوره‌های مدرک دوگانه (Dual Degree)، که به عنوان مدرک دوگانه شناخته می‌شوند، این امکان را فراهم می‌آورند که دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی با دو مدرک کارشناسی به جای یک مدرک در زمینه تحصیلی خود خارج شوند. با این حال، زمان لازم برای کسب هر دو مدرک همانند زمان معمول کسب یک مدرک کارشناسی است، یعنی حدود سه یا چهار سال. این نوع دوره‌ها نباید با مدرک مشترک افتخارات یا مدرک مشترک اشتباه گرفته شود.
مدرک کارشناسی افتخارات مشترک
مدرک افتخارات مشترک (Joint Honors Degree) یا مدرک مشترک یا مدرک مشترک افتخاری به مدرکی اطلاق می‌شود که توسط دو یا چند نهاد (موسسه، دانشگاه، سازمان و غیره که معمولا یک دانشگاه در خارج از کشور است) به صورت مشترک صادر می‌شود. این نوع مدرک معمولاً برای افرادی که در برنامه‌ها یا دوره‌های آموزشی مشترک بین این نهادها شرکت کرده‌اند صادر می‌شود.
برای مثال، در مقاطع تحصیلی، ممکن است دو دانشگاه با هم همکاری کنند تا برنامه‌های تحصیلی مشترک ارائه دهند و در پایان، مدرک دانش‌آموختگان این برنامه‌ها با نام هر دو دانشگاه صادر شود. این نوع مدرک ممکن است در مقاطع مختلف تحصیلی (مثل کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکترا) و در زمینه‌های مختلف حرفه‌ای و علمی ارائه شود. اما نکته ای که باید به آن توجه شود این است که در پایان دوره دانشجو یک مدرک مشترک از هر دو نهاد دریافت می کند.
به طور خلاصه، برای تحصیل در خارج از کشور، مدرک کارشناسی و مدرک مشترک معمولاً بهترین گزینه‌ها هستند. مدرک کارشناسی به شما این امکان را می‌دهد که برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی اقدام کنید و در بسیاری از رشته‌ها، پایه‌گذار تحصیلات تکمیلی است. از سوی دیگر، مدرک مشترک که از همکاری دانشگاه‌های خارجی حاصل می‌شود، به دلیل اعتبار بین‌المللی و فرصت‌های تحصیل در کشورهای مختلف، می‌تواند شما را برای ورود به برنامه‌های تحصیلی در سطح جهانی آماده کند. بنابراین، بسته به رشته و مقصد تحصیلی، این دو نوع مدرک به طور کلی بهترین انتخاب‌ها برای تحصیل در خارج از کشور هستند. به خاطر داشته باشید که برای موفقیت در این مسیر، باید به کنکور و فرآیند پذیرش توجه ویژه‌ای داشته باشید.